Influencer Marketing dünyada olduğu gibi Türkiye’de de trend olan bir kavramdır. Türkçeye “Etkileyici Pazarlama” olarak çevrilen Influencer Marketing, sponsorluktan bağımsız olarak düşünülememektedir. Yazımda, sponsorluk anlaşmaları imzalayan fenomenlerin ortak özelliklerini inceleyerek hem markaların neler beklediğini hem de fenomenlerin neler sunabileceklerini işleyeceğim.
Influencerlar; sosyal medya veya dijital kanalları aracılığı ile deneyimlerini takipçileriyle paylaşan ve toplulukları etkileme ve yönlendirme özelliğine sahip olan kişiler olarak tanımlanabilir. Literatürde, 1k ile 100k arası takipçiye sahip olanlar Micro Influencer, 100k ile 500k arası takipçiye sahip olanlar Macro Influencer ve son olarak 500k ve üzerinde takipçiye sahip olanlar Mega Influencer olarak anılmaktadır. Her mecranın farklı influencer değerlendirme kriterleri farklı olabilir. Yazımda influencerlar için bundan sonra fenomen yerine daha doğru bulduğum “Dijital Ünlüler” terimini kullanacağım.
Dijital ünlüler, genellikle hobileri ve ilgi alanları üzerine içerik oluşturarak; YouTube, Instagram, Twitter, Pinterest, Twitch vb. gibi sosyal platformda bulunabileceği gibi blogları ve podcastleri üzerinden de kitlelere erişebilir. Günümüzde farklı platformda öne çıkan pek çok dijital ünlü bulunmaktadır. Öne çıkan dijital ünlülerin neredeyse tamamı kurumsal markalarla sponsorluk anlaşması sağlamıştır.
Oberlo’nun raporuna göre 2022 yılında influencer pazarlama endüstrisinin değeri, 2021 yılına göre %18.8’lik bir artış ile 16,4 milyar dolar olmuştur. Ayrıca, 2023 yılında daha da artarak tahmini 21,1 milyar dolar seviyesine çıkması beklenmektedir.
Kurumlar Influencer’ları Seçerken Nelere Dikkat Eder?
Doğru dijital ünlüyü seçmek 3 başlıkta incelenebilir.
Erişim: Dijital ünlüyü kaç kişi takip ediyor? Ruhi Çenet gibi milyonlara hitap eden bir kişi ile mi yoksa 20.000 takipçisi olan bir micro ünlü ile mi işbirliği yapılmalı?
Kalite: Erişilecek kitle, dijital ünlünün yorumlarına nasıl reaksiyon gösteriyor? Sponsorluk sonrasında markanın sunduğu ürün veya hizmeti araştırıyorlar mı? Kitlenin ne kadarı aktif, ne kadarı satışa dönüşebilecek potansiyelde?
Uygunluk: Dijital ünlü ile marka hangi noktalarda kesişim sağlıyor? Kanalın diğer içerikleri marka ile uyumlu mu?
Dijital ünlüler özelinde hazırlanmış sponsorluk rehberlerimize erişmek için:
- YouTube Sponsorluk Rehberi (PDF)
- Twitch Sponsorluk Nedir? Twitch’te Nasıl Sponsor Bulunur?
- TikTok Sponsorluk Nedir? TikTok’ta Sponsor Bulma
- Podcast Sponsorlukları Nedir? Nasıl Bulunur?
Kurumlar için başlangıç noktası erişim gücünden ziyade uygunluk durumudur. İçerik uyumu, markanın değerlerine, hedef kitleye ve pazarlama hedeflerine uygun olan influencerları seçmeyi gerektirir. Influencerın itibarı ve güvenilirliği de marka için kritik öneme sahiptir. Öncelikle YouTube, Instagram, blog vb. platform seçimi gerçekleştirilmeli ve ilgili dijital ünlüler bulunmalıdır. Eğer marka güzellik sektöründe ise, YouTube ve Instagram platformlarındaki güzellik, moda, giyim gibi kategorilerden seçim yapabilir.
Dijital ünlüler arasından erişim güçlerine göre önceliklendirme, seçimin ikinci aşamasıdır. Öncelik sıralamasında ayrılacak bütçe de belirleyici olabilir. Markanın hedef kitlesinin demografik özelliklerini, ilgi alanlarını ve davranışlarını dikkate alarak, bu kitleye hitap eden bir influencer tercih edilir. Influencerın takipçi sayısı kadar, içeriklerine gelen etkileşimler de önemlidir. Beğeni, yorum, paylaşım gibi etkileşimler, influencerın takipçileriyle ne kadar etkileşim kurabildiğini ve içeriklerinin ne kadar etkili olduğunu gösterir.
Son aşama olarak da dijital ünlülerin paylaşımlarının kalitesi incelenmelidir. İçeriklerin görsel kalitesi, yaratıcılık ve özgünlük, markanın da değerini yansıtmalı ve izleyicileri etkilemelidir. Kalite faktöründe belirleyici birkaç soruyu derledim:
“Takipçiler organik mi yoksa satın alınmış mı?”
“Takipçilerin demografik verileri nelerdir?”
“İçeriklerin ortalama izlenme sayıları nedir? (YouTube özelinde)”
“Takipçilerin yorumları nasıl? Gerçekten ilgililer mi? Yorum ortalamaları ve yorumların seviyesi ne durumda?”
“Takipçilerin, üretilen içerikleri paylaşma veya beğenme oranları nedir?”
“Dijital ünlü geçmiş dönemde başarılı bir sponsorluk anlaşması düzenlemiş mi? Düzenlemişse elde edilen sonuçlar nedir? Bu sonuçlara ne kadar sürede erişilmiştir?“ Influencerın daha önceki iş birliklerindeki performansı, markanın doğru seçim yapmasında yardımcı olabilir.
Sponsoru Olan Dijital Ünlülerin 6 Ortak Özelliği
Sponsorluk anlaşması sağlayabilen dijital ünlülerin ortak özelliklerini 6 maddede derlemeye çalıştım.
1 – Kendi Gibi Davranan Kazanıyor
Trend olan tüm kanal veya hesap sahipleri incelendiğinde en çok takipçiye sahip olup, içeriği en çok tüketilen, paylaşılan veya beğenilenler; rol yapmayan, kendi gibi davranan ve özgün olan dijital ünlülerdir. Bir başkasını kopyalayan üreticiler, sponsorluk için tercih edilmemektedir. Kurumlar da anlaşma yapmak üzere, kopyalayanı değil kopyalananı tercih etmektedir.
Büyük içerik üreticilerini inceleyip onlar gibi olmak istemek, onların çalıştığı gibi büyük markalarla çalışmak üzere dijital ünlüleri taklit etmek olumlu sonuç sağlamayacaktır. Kendi kişiliğinizi izleyiciyle buluşturarak tutkunuza ortak olmalarını sağlamanız, sizi seven kişilerden oluşan bir kitle yaratmanıza olanak sağlayacaktır.
2 – Önce Kendi Kitlesini, Sonra Sponsoru Düşünenler Avantajlı
Ivana Sert, Çağla Şıkel, Burcu Esmersoy, Bedük gibi isimlerin YouTube kanalı açması, rüzgarın artık dijitalden estiğinin en büyük kanıtlarından birisidir. Üniversitelerin medya bölümlerinde öğrenim gören öğrencilerin pek çoğu, artık YouTube platformunu nasıl kullanabileceklerini öğrenmek istemektedir. Okulunu, işini bırakıp dijital ünlü olmak isteyen ve bunu uygulamaya geçiren kişilerin varlığı çevremizde hissedilmektedir. Özellikle kanal sahiplerinin yüksek bedelli sponsorluk anlaşmaları imzaladığına dair basına yansıyan haberler, topluma kolay ve hızlı para kazanıldığını düşündürtmektedir.
Gelir elde etmek için içine sinmeyen içerikleri paylaşan dijital ünlüler, takipçileri tarafından olumsuz eleştirilere maruz kalmaktadır. Dijital ünlü ile aralarındaki samimi bağın koptuğunu hisseden takipçileri geri kazanmak çok kolay değildir. Bu noktada gerçekten içine sinen markalarla işbirlikleri yapmak ve üretilen içeriğin özgün olmasını sağlamak gereklidir.
Markaların, dijital ünlülerle yapacakları anlaşmalarda geleneksel yöntemler üzerinden KPI tanımlamaları yapmamaları da oldukça önemlidir. Dijital ünlülerin, markaların taleplerini dinlemeleri, kampanyayı daha verimli kılabilmek adına nasıl yaklaşımlar sergilemeleri gerektiğini aktarmaları ve markalarla orta noktada buluşmaları gerekmektedir. Takipçiler, sahte ile gerçek arasındaki farkı rahatlıkla anlayabilmektedir. Bu noktada dijital ünlülerin, olası bir sponsorluk anlaşmasından önce, yapılacak anlaşmanın takipçilerine faydası olup olmayacağını düşünmesi önem arz etmektedir.
3 – Profesyonellik Olmazsa Olmaz
Markaların en büyük beklentisi, işbirliği yapacakları dijital ünlülerin profesyonel bir yaklaşım sergilemesi ve kurumu doğru olarak temsil edebilmesidir. Pek çok marka, geçmişte rakipleri ile çalışmış veya politik bir geçmişi olan dijital ünlülerle anılmak istememektedir. Söz verip tutamayan, küfürlü içerikler barındıran, markanın isteklerini anlayamayan içerik üreticilerinin sponsorluk anlaşması imzalaması çok zordur.
İçerik üretmeyi meslek haline getirmiş ve geçimini dijital ünlü olarak sağlayan kişilerin, markaların ihtiyaçlarını doğru olarak anlayıp, verimli içerikleri kaliteli ekipmanlar ile üretmesi gerekmektedir.
4 – Her Anlaşmayı Kabul Etmemek Gerekli
Markalar tarafından fark edilip sponsorluk anlaşmaları imzalandığında, olabildiğince çok sayıda işbirliği yapmak istenebilir. Önemli olanın, yaratılan takipçi kitlesi olduğu unutulmamalıdır. Markaların dijital ünlüleri tercih etmelerinin en önemli sebebi, ulaşacakları kitledir.
Çok sayıda sponsorlu içerik üretmek orijinalliğin kaybolmasına ve dolaylı olarak kitlenin dağılmasına sebep olmaktadır. Dijital ünlülerin ayırdığı zamanın çoğunu, kitlesinin sevdiği içerikleri üreterek geçirmesi gerekmektedir.
YouTuber Barış Özcan, sponsorlu içerik üretmeden önce: markanın ürün ya da hizmetlerini gerçekten kullanıyorsa tavsiye ettiğini, bazı durumlarda izleyici kitlesi için fayda sağlayıp sağlamadığına ve hayatında bir katma değer oluşturup oluşturmadığına bakarak karar verdiğini belirtiyor. Barış Özcan’ın YouTube sponsorlukları hakkındaki görüşlerinin devamını okumak için buraya tıklayabilirsiniz.
5 – Doğru Sponsorla Anlaşma Sağlanmalı
Doğru sponsorluk anlaşmaları, dijital ünlüye ve takipçilerine fayda sağlamaktadır. Sponsorun yardımı olmadan üretilemeyecek veya erişimine sahip olunamayacak içerikler, takipçilere sponsorluk yolu ile sunulabilir. Sponsorlar da takipçilerin seveceği fırsatları ve ödülleri onlarla buluşturabilir.
Doğru sponsorluklardaki anahtar nokta, kitle ile markanın tam olarak eşleşmesi ve içeriğin tutarlı olmasıdır. Makyaj odaklı bir dijital ünlünün, yakın sektörlerdeki markalarla işbirliği yapması, zorla oluşturulmuş futbol odaklı bir içerikten daha çok etkileşim alacaktır.
Dijital ünlünün kendine sorması gerekenler “Ben bu ürüne para verir miydim?” , “Bu ürünü kullanır mıydım?” soruları olabilir. Eğer cevapları olumsuz ise sponsorluk anlaşması imzalamamalarını tavsiye ederim.
6 – Takipçilere İlgi Göstermek Çok Önemli
Dijital ünlülerin, kitleleri ne kadar büyük olursa olsun, insanların hala hayranları olduğunu unutmaması gerekir. Hayranların yorumlarına, tweet’lerine ve mesajlarına cevap vermek için zaman ayırmaları, ilişkiyi güçlü tutar ve sponsorlar adına kitle ile güçlü bir bağlantının olduğunu gösterir.
Sonuç Olarak
Influencer ve sponsorluk ilişkisinin uzun yıllar boyunca devam edeceği sektörün büyüme oranları ile görülmektedir. Konu üzerinde daha derin inceleme yaparak ve verimli sponsorluk anlaşmalarının nasıl gerçekleştirilebileceğine dair bir detay yazısı da oluşturabilirim. Markaların doğru seçimler yapabilmesi ve dijital ünlülerin bu ilişkiyi sürdürebilmeleri hakkında yorum ve görüşlerinizi bekliyorum.
Not: Bu yazı ilk olarak 2018 yılında yayınlanmış ve 2023 yılında güncellenmiştir.
Bir sonraki yazımda görüşmek üzere…
H. Alper Koç
Anasponsor Kurucu Ortağı
Bizimle iletişime geçin!
Anasponsor
Related posts
Ne Dilersen Dile
Kategorilerimiz
- Eğlence-Medya (83)
- Etkinlik (112)
- Fuar-Kongre-Konferans (150)
- Genel (124)
- Haber (475)
- Haftanın Gelişmeleri (433)
- İnfografikler (32)
- Kültür-Sanat (165)
- Özel (71)
- Sosyal Sorumluluk (23)
- Spor (1.780)