Podcastler hayatımızda uzun yıllardır varlar. Özellikle pandemi döneminde oldukça yaygınlaştı ve geniş kesimlere ulaşabildi. Hem podcasters dediğimiz içerik üreticileri hem de dinleyiciler arttı. Doğal olarak sponsorluk için bir fırsat doğdu.

İster büyük çaplı dinleyici kitlesine sahip olsun, ister belli bir niş hedef kitleye hitap etsin, podcastlerde sponsorluklar gerçekleşmektedir. Sponsorluk için bazen markalar, podcastlere ulaşır bazen de podcasterların markalara ulaşması gerekir.

Yazımda podcast sponsorlukları hakkında baştan sona detaylı bilgi vereceğim.

Konu Başlıklarımız:

  • Podcast Sponsorluğu Hakkında Genel Bilgiler – Temel Noktalar
  • Sponsorlara Podcast Kitlenizi Nasıl Tanımlarsınız?
  • Podcast Sponsorlarına Hangi Sponsorluk Hakları Sunulabilir?
  • Podcast Sponsorluğu İçin Talep Edilecek Bütçe Nasıl Belirlenir?
  • Podcaste Sponsor Olan Markalar Nasıl Bulunur?
  • Podcaste Sponsor Olan Markalar ile Nasıl İletişim Kurulur?
  • Podcast Sponsorluk Dosyasında Neler Olmalıdır?
  • Podcast Sponsorluk Sözleşmelerinde Nelere Dikkat Edilmelidir?
  • Podcast Sponsorluk Raporu Nasıl Hazırlanır?

 

Podcast Sponsorluğu Hakkında Genel Bilgiler – Temel Noktalar

Podcast sponsorluğu, marka ile içerik oluşturucu arasında çoğu zaman maddi olarak bazı durumlarda ise ürün veya hizmet sağlanarak gerçekleşen ortaklıklardır. Podcastlerde yapılan reklam faaliyetleri, tek başına sponsorluğu tarif etmeye yetmez. Yapılabilecek her türlü podcast reklamı aslında podcast sponsorluğunun sağladığı bir haktır.

PwC tarafından hazırlanan podcast reklam gelirleri raporuna göre 2021 yılında podcast reklam pazarının büyüklüğü 1 milyar doları geçmiştir. Söz konusu pazarın 2022’de 2 milyar doları, 2024’te de 4 milyar doları bulması beklenmektedir.

Podcastlerde yayın öncesi, yayın ortası ve yayın sonunda olmak üzere reklam verilebilmektedir. Markanın vermek istediği mesaj, podcast sunucusunun telaffuzu ile veya radyolarda da kullandığı gibi gerçek reklam içerikleri ile dinleyicilere ulaştırılır.

Podcast sponsorları, sadece reklam vermekle kalmaz, aynı zamanda programa konuk olabilir, podcastin sosyal medya kanallarına erişim sağlayabilir, toplu mailing çalışmasında yer alabilir veya podcastin internet sitesinde konumlandırılabilir. Kapsam genişletilerek halka açık etkinlikler düzenlenebilir veya sosyal medyada podcastin canlı yayınlanması sağlanabilir. Podcastlere sponsor olan markalar, podcastin bir bölümünde değil, podcastteki tüm imkanlardan faydalanır.

Diğer tüm sponsorluk faaliyetlerinde olduğu gibi, sponsorlar, hedeflerine ulaşmalarına yardımcı olmak adına dinleyicilerinize yani ulaşabildiğiniz kitleye odaklanır. Markaların sponsorluktan beklentileri satışlarını artırmak, potansiyel müşteri bulmak veya yeni lanse ettikleri bir ürünün veya hizmetin bilinirliğini artırmak vb. konular olabilir. Markalar sizin kitlenize ulaşmak amacıyla sizi bir araç olarak kullanırlar.

Podcastler, insanların bir şeyler öğrenmek veya eğlenmek için gönüllü olarak dinlemeyi tercih ettikleri içeriklerdir. Bazı podcastler videolu da olabilir. Dinleyiciler, zevk aldıkları ve güvendikleri podcast yayınlarına sponsor olan markalar hakkında daha fazla bilgi edinmeye açıktır.

Podcast sponsorluklarında sadece markanın sloganını duyurmak yerine dinleyici kitlesinin bekledikleri, ihtiyaçlarını veya arzu ettiklerini hayata geçirecek kurgular belirlenmelidir. Doğru bir iletişimle, markanın sponsorluk beklentileri karşılanabilmektedir.

Podcastlerde yayın sıklığına dikkat etmek gereklidir. Eğer haftada bir içerik yayınlıyorsanız, her zaman haftada bir içerik yayınlamaya devam etmelisiniz. Dinleyici kitlenizi oturtmak ve sayısını da artırmak istiyorsanız insanların size hangi saatte nereden ulaşabileceklerini biliyor olmaları gerekir.

Eğer podcastleriniz yayınlandığı tarihten itibaren 1 ay içerisinde 4000-5000 izleme almıyorsa, sponsorluk için şansınız az demektir. Asla ve asla sahte izleme, indirme sayıları göndermeyin.

Sponsorluk anlaşmalarını en az dört bölüm üzerinden gerçekleştirmeyi teklif etmeniz hem sizin için hem de marka için fayda sağlayacaktır.

Podcast sponsorluklarında yayınlanan bir içerik, yayında kaldığı süre boyunca erişilebilir olur. Yani sponsorluk çalışmasının üzerinden 5 yıl geçse bile, yeni bir kullancıya erişmek mümkün olabilmektedir. Markaların podcast sponsorluğu tercih etme sebeplerinden birisi de kalıcılık etkisidir.

Başarılı olan çoğu podcast, belirli bir konuya veya nişe odaklanır. Etraflarında oluşturdukları izleyicilerin genellikle ortak bir ilgiyi paylaştığı anlamına gelir. Konunuz aklınıza gelebilecek her türden içeriğe sahip olabilir.

Podcastinizde, kayıtlarınızın net ve gürültüsüz olduğundan emin olun. Aksi her durum profesyonel duruşunuzu zedeler ve sponsorluğu olumsuz yönde etkiler. Mümkünse en iyi ekipmanları kullanın.

Sonuç olarak konu, içerik kalitenizle doğru orantılıdır. Lezzetsiz içerikler üretiyorsanız, ne dinleyicileriniz ne de potansiyel sponsorlar tatmin olacaktır.

 

Sponsorlara Podcast Kitlenizi Nasıl Tanımlarsınız?

Dinleyicileriniz sizin için sadece birer sayıdan ibaret değil. Siz de bunun farkındasınız. Onlar dinlesin diye içerikler üretiyorsunuz. Markalar da onlara ulaşmak için sponsor oluyorlar. O halde markanın ulaşmak istediği kitleyi net olarak tarif edebilirseniz, sponsorluk ihtimalinizi artırmış olacaksınız.

Yayın mecrası için Podcast kanallarını veya YouTube platformunu kullanıyorsanız, kitleniz hakkında çeşitli istatistiksel verilere sahip olabilirsiniz. Hem kitlenin hacmini görebilir hem de kadın-erkek oranı, yaş oranı gibi demografik verilere erişebilirsiniz. Dinlenme, indirilme sayıları, toplam dinlenme dakikası gibi detay veriler de istatistikler arasında bulunur.

Sadece mecranın istatistikleri ile yetinmeyin. Podcast’e özel mail bülteni formu oluşturarak, kitlenizin mail adreslerini toplamaya çalışın. Yayınlarınızdan haberdar olmaları, gerçekleştirdiğiniz sponsorluk anlaşmalarından kitleye çeşitli hediyeler olabileceğini veya indirim kuponları sağlayabileceğinizi belirterek mail abone sayınızı artırabilirsiniz. Kitlenizle iletişim kurarak, duymak isteyecekleri konuları öğrenebilir, istek konuları alabilir veya bir önceki yayın için görüşlerini yorumlamalarını isteyebilirsiniz.

Belli bir sayıya eriştiğinizde kısa soru cevaplı anketler düzenleyerek psikografik verilerine de sahip olabilirsiniz. Anketi tamamlamaları için birkaç hafta gibi zaman tanımanız gerekir. Anketinizde kullandıkları arabadan tutun, taraftarı oldukları spor kulübüne, en çok hoşlandıkları 3 hobiden, gezi yapıp yapmadıklarına kadar konunuzla alakalı olabileceğiniz türden sorulara yanıt arayabilirsiniz. İnsanları, anketinizi doldurmaları için cesaretlendirmek adına onlara çeşitli imkanlar sağlayabilirsiniz. Yapılacak çekiliş sonucunda podcastin bir bölümüne konuk olabileceklerini, öncelikli olarak o kişinin isteği konusuna yönelik içerik hazırlayabileceğinizi veya benzeri türden yaklaşımlar sergileyebileceğini belirtebilirsiniz.

Kitlenizin kim olduğunu öğrendikten sonra, ulaşabileceğiniz markaların çeşitliliği artacaktır. Örneğin kitlenizde bisiklet kullanımı yaygın ise, bisiklet üreticileri sizin yeni potansiyel sponsorlarınız arasında yer alabilir. Anket çalışmasını gerçekleştirmezseniz, farkında bile olmadığınız değerli bilgileri gözden kaçırmış olursunuz. Hedef kitleniz hakkında ne kadar çok şey bilirseniz, o kadar değerli olurlar.

Markalara kitlenizi tarif ederken geleneksel yaş, cinsiyet, şehir, gelir durumu gibi metrikleri, dinleyici sayınızı ve psikografik veriler üzerinden elde ettiğiniz konuları derlemelisiniz.

Haziran 2022’de Mobile Marketing Association (MMA) Türkiye; Adcolony, Deezer, Fizy, Karnaval ve Voice Media verilerini kullanarak Türkiye’deki podcast dinleme alışkanlıklarına dair yaptığı araştırmanın sonuçlarını paylaşmıştır. Sonuçlara göre, Türkiye’de podcast içeriklerini dinleyenlerin yaklaşık yüzde 54’ü 18-34 yaş arası, yüzde 23’ü 35-44 yaş arası, yüzde 12’si 44 yaş ve üzeri ve yüzde 11’i 18 yaş altı gruplardan oluşmaktadır. Podcast dinleyenlerin yüzde 70’i podcastleri hafta içinde dinlemektedir. Türkiye’de genel olarak komedi, haber ve politika, müzik ve spor podcastleri dinlenmektedir.

 

Podcast Sponsorlarına Hangi Sponsorluk Hakları Sunulabilir?

Podcastler yapısı gereği dijital dünyanın avantajlarına sahiptir. Podcastlerde markaların değerlendirmeyi düşünecekleri sponsorluk haklarını belirlediğimi düşünüyorum. Liste halinde paylaşacağım ve her birini detaylıca açıklayacağım. Aklınıza gelen farklı sponsorluk fikirleri bulunuyorsa iletişime geçebilirsiniz.

Podcast Yayıncılarının Sunabilecekleri Sponsorluk Hakları:

  • Yayın Öncesi – Ortası – Sonu Reklamları
  • Podcast İsim Hakkı / Sunar – Sundu Hakkı
  • Konuşmacı Olma – Podcaste Konuk Olma – Konuk Sağlama Hakkı
  • Program İçinde Özel Bölüm Oluşturma
  • Markanın Kendi Kanalına İçerik Üretme – Yeni Podcast Konsepti Yaratma
  • Ürün Yerleştirme
  • Yarışma Düzenleme – Çekiliş Yapma Hakkı
  • Tanıtım İmkanlarından Faydalanma
  • Sektörel Bazlı Tek Sponsor Olma Hakkı
  • Sponsorluğa Devam Edip Etmeme Hakkı

 

Yayın Öncesi – Ortası – Sonu Reklamları

Yazımın başında belirtmiş olduğum reklam alanlarını, sponsorlara bir hak olarak sunabilirsiniz. Bir etkinlikte logo konumlandırmaya benzese de temel bir haktır. İlk madde de sunduğuma bakmayın, en yaygın ve anlaşılabilen podcast sponsorluk hakkı olması sebebiyle en üstte konumlandırdım.

Düşünülenin aksine yayının ortasında gösterilen reklam en değerli olanıdır. Çünkü o noktaya kadar sizi takip eden kemik kitlenize ulaşılır. Ayrıca dinleyicilerin yayın ortası içeriği atlama olasılığı daha düşüktür. Genelde yayın öncesi sponsorluğun daha çok kişiye ulaşacağı düşünülür. Oysa, önce gösterilen reklamlar, dinleyicileri dahil etmek için genellikle en kısa olanlardır. Yayın sonu reklamları ise en az değerli olanıdır. Çok az sayıda insan podcasti sonuna kadar dinler.

Bazen sadece yayın öncesi reklamın yapılması yeterli olabilirken, anlaşma kapsamının biraz genişletilmesi ile hem yayın öncesi hem de yayın sonunda reklam yapılabilir. Eğer marka yayın ortasında da reklamının yapılmasını istiyorsa diğerlerine kıyasla daha yüksek bütçe ayırmalıdır.

İlgili reklamların süreleri çok önemlidir. Anlaşma kapsamına göre podcast önü ve sonu reklamı 15 saniye uzunluğunda, podcast ortası reklamı 45-60 saniye uzunluğunda olabilmektedir. Yayın sonu reklamları tercihen podcast önü reklamlarına göre daha uzun sürelere sahip olabilir.

Aynı anda birden fazla reklam yapabilirsiniz. İlgili alanları sadece tek bir markaya sağlayacağınızı düşünmeyin. Bir podcastin birden fazla yayın sponsoru olabilir. Yalnız dinleyicilerin olumsuz yönde etkilenmesini istemiyorsanız iki adetten fazla yayın öncesi ve ortası reklamı için anlaşmamanızı tavsiye ederim. Farklı bir bakış açısı ile podcast uzunluğunun en fazla %10 süresi kadar reklam kullanın.

 

Podcast İsim Hakkı / Sunar – Sundu Hakkı

Yayın öncesi – sonrası reklam hakkından bağımsız olarak podcast isminin önüne veya arkasına marka ismi konumlandırılarak isim sponsorluğu da gerçekleştirilebilir. Dinleyiciler, podcastinize her maruz kaldığında sponsor olan markaya da maruz kalmış olurlar. Hatta podcastin bir logosu varsa, markanın logosu ile bütünleştirilir ve logonun yer aldığı tüm mecralarda sponsora da yer verilmiş olur. Podcastin isim hakkını vermek oldukça önemli bir sponsorluk hakkıdır.

İsim sponsorluğuna yanaşmayan içerik üreticileri ise podcastin sunar-sundu sponsorluğunu sağlayabilir. Sunar-Sundu sponsoru olan marka, podcastin ismi ile anılmaz ancak podcast markanın istediği şekilde başlar ve tamamlanır. Podcastinizin adı “Mavi Sularda Çakıl” ise “X markası Mavi Sularda Çakıl podcastini sunar” gibi bir jenerik oluşturulabilir. Jenerik farklı türlerde özelleştirilebilir. Böylece eğer bir isim sponsorluğu bulunmuyorsa markaya sağlayabileceğiniz en büyük sponsorluk hakkını sağlamış olursunuz.

İsim veya sunar-sundu sponsorlukları tek bölüm için değil, uzun dönemli gerçekleşir. Anlaşmanızı en az 3 aylık planlayabilirsiniz.

Podcastlerde genellikle isim sponsorlarına aynı zamanda sunar-sundu hakkı da tanınabilir. Az da olsa iki imkanı ayrı olarak da değerlendirerek farklı firmalara sunma şansınız bulunur.

 

Konuşmacı Olma – Podcaste Konuk Olma – Konuk Sağlama Hakkı

Markanın, izleyicilerinize birinci ağızdan ulaşabilmesinin en önemli yöntemi, podcastinize konuk olmasıdır. İletişim yönü kuvvetli bir marka temsilcisi, hem kendi ürünleri veya hizmetleri ile ilgili detayları aktarabilir hem de sizin için ekstra bir yayın fırsatı olur.

Markalarla soru-cevap üzerinden içerik oluşturabileceğiniz gibi, belli bir konuda söyleşi olarak da yayını gerçekleştirebilirsiniz. Tüm konuşma içeriğinin yayın öncesinde uzlaşılmış olmasında fayda vardır.

Sponsorlar neler yaptıklarından, dünyaya sağladığı katkılardan ve gelecek planlarından bahsedebilir. Dinleyicileri sıkmamak adına, oluşturulacak içeriğin tamamen reklam kokmamasına dikkat edilmelidir.

 

Program İçinde Özel Bölüm Oluşturma

Podcastinizin bir bölümünü sponsor için ayırabilir ve sadece onun belirlediği konu başlıklarında içerik üretebilirsiniz. Örneğin 20 dakika süren podcastin son 5 dakikası ilgili kurumun sponsorluğunda yayınlamış olur. Markalar, özgün ve ayrıcalıklı bir sponsorluk hakkına sahip olurken aynı zamana sadece sadık dinleyicilerinize özel olarak erişebilir.

 

Markanın Kendi Kanalına İçerik Üretme – Yeni Podcast Konsepti Yaratma

Markanın yaklaşımına göre aynı anda bir podcast değil, iki podcast yayınını üstlenebilirsiniz. Birisi zaten hali hazırda yürüttüğünüz konseptte hayatına devam eder, diğeri markanın isteyeceği türde hayata başlar.

Marka için oluşturulacak yeni konseptin sadece moderatörü olabilir veya tercihinize göre içeriklerde de katkıda bulunabilirsiniz. Anlaşma şartlarına bağlı olarak oluşturulacak yeni podcast, markanın sahip olduğu podcast kanalına da yüklenebilir.

 

Ürün Yerleştirme

Evet, podcastlerde de ürün yerleştirme yapılabilir. Ürün yerleştirmeler sadece sözel olarak gerçekleştirilebilmektedir. Ürün yerleştirmenin doğal olması etkisini artırmaktadır. Yayıncı olarak, zaten hayatınızda kullanıyormuş gibi söylemlerde bulunarak veya gerçekten de o ürün veya hizmet hakkındaki kendi tecrübelerinizi aktararak ürün yerleştirme yapabilirsiniz.

Önceden yazılmış bir reklam metnini okumak yerine daha yaratıcı içeriğe sahip olan yerleştirme türünü uygulamayı tercih edebilirsiniz.

Eğer video podcast yapıyorsanız görsel ürün yerleştirme seçeneklerini de değerlendirebilirsiniz.

 

Yarışma Düzenleme – Çekiliş Yapma Hakkı

Podcast üzerinden ister canlı yayın ile ister çeşitli araçları kullanarak yarışmalar veya çekilişler düzenleyebilirsiniz. Markalar kitlenize ulaştığı gibi onlara fayda da sağlar. Siz de sponsorluk haklarından doğan bütçenize sahip olursunuz.

İnsanların çekilişe katılmaya tenezzül edebilmeleri veya zamanlarını ilgili yarışmaya ayırmaları için onlara gerçekten değerli olan şeylerin sunulması gerekir. Aksi halde etkileşimler düşük olacaktır. Kimse hediye olarak çakıl taşı almak istemez.

Dinleyicilerinizi özel hissettirmek adına markalarla anlaşarak çeşitli imkanlar sağlayabilirsiniz. Kazanan kişi sponsorun sınırlı sayıda üretilmiş bir ürününe sahip olabilir, belki çift kişilik tatil kazanır, belki markanın reklam yüzü olan ünlü ile tanışır, belki aylarca yetecek kadar ürüne sahip olur.

 

Tanıtım İmkanlarından Faydalanma

Bir marka podcast sponsorunuz olduğu zaman, duyurulmak ister. İnternet sitenizde logolarına yer vererek veya sosyal medya kanallarınızdan sponsorluğa dair özel postlar paylaşarak sponsorunuza ayrı bir hak sağlamış olursunuz.

Podcast açıklama metinlerinde markanın ismini geçirmek, mümkünse bağlantı olarak eklemek de podcastin diğer tanıtım faaliyetleri arasındadır.

Podcast dinleyicilerinizden oluşan topluluk ile oluşturduğunuz mail bültenlerinde markanın sadece içerik olarak yer alması bile etkileyici bir tanıtım imkanıdır.

Farklı bir noktadan yaklaşalım. İlgili tanıtımlar sadece sizin kanallarınız üzerinden değil, markanın kendi kanalları üzerinden de gerçekleşebilir. Örneğin, podcast bölümünüzün bir kısmını veya tamamını internet sitelerinde veya sosyal medya hesaplarında paylaşabilmeleri ayrıca sunulması gereken bir haktır.

 

Sektörel Bazlı Tek Sponsor Olma Hakkı

Hassas bir konuyu vurgulamak istiyorum. Eğer projenin isim sponsoru veya sunar-sundu sponsoru varken aynı zamanda ilk madde de belirttiğim yayın öncesi-ortası-sonrası için farklı bir markayla da anlaşmak istiyorsanız dikkatli olmalısınız.

Öncelik her zaman isim veya sunar-sundu sponsorlarında olmalıdır. Ayrıca eğer isim sponsorunuz, bu hakkı başka bir firma ile paylaşmak istemiyorsa, isteğini ciddiye almalısınız. Eğer böyle bir anlaşma olacaksa bile mümkünse farklı sektörlerden markaları tercih etmelisiniz.

Sektörel bazlı tek sponsorluk hakkı, ayrı bir madde olarak değerlendirilebileceği gibi aslında tüm sponsorlara sunulması gereken önemli bir konudur. Eğer münhasırlık hakkını sunuyorsanız, markaların rakipleri ile temasa geçmemelisiniz.

 

Sponsorluğa Devam Edip Etmeme Hakkı

Sponsorlarınızı değerli hissettirmek adına aslında her sponsorluk anlaşmasında olması gereken bir haktır. Eğer sponsorunuzla daha uzun vadeli çalışmayı planlıyorsanız onlara ilk reddetme hakkı yani devam edip etmemeye karar verme hakkını sunabilirsiniz. Aynı münhasırlık hakkı gibi, markaya bir imtiyaz sağlanmış olur. Genellikle karşılıklı memnuniyet devam ederse sözleşme süresi sonrasında markalar sponsorluğu yenilerler.

Dikkat edilmesi gereken konu, bir zaman limiti belirlemektir. İlgili sponsorunuzdan yanıt gelene kadar başka bir marka ile görüşmeyeceğinizi taahhüt ettiğinizde kendinizi sınırlamak istemezsiniz. Genellikle anlaşma süresine 1-2 hafta kalmışken karar vermelerini bekleyebilirsiniz.

 

Podcast Sponsorluğu İçin Talep Edilecek Bütçe Nasıl Belirlenir?

Temel olarak her markadan talep edeceğiniz bütçe birbirinden farklı olabilir. Bütçeyi, markanın gözündeki değeriniz belirler. Yayınınızın süresi, ne kadar süredir devam ettiği, yayın sıklığınız, geçmiş sponsorluk anlaşmalarınız, ağırladığınız konukların niteliği, sizin toplum gözündeki ağırlığınız, yayın yaptığınız platformların sayısı, sosyal medya kanallarınızın aktifliği, mail bülteninize üye olan kişi sayısı, internet sitenizin varlığı gibi pek çok konu markanın gözündeki değerinizi artırır.

Bugün bir podcast başlatırsanız, yarın kapınızın önünde sponsorlar sıraya girmez. Önce gerçekten değerinizi yükseltmelisiniz.

Yine de pratikte uygulanan bazı bütçeleme yöntemlerinden bahsetmekte fayda görüyorum.

Birinci model bin dinleme başına talep edilecek bütçedir. Literatürde CPM (Cost Per Thousand) olarak bilinir. Diğer ölçümleme metriklerinde de kullanılan bir terimdir. Kısaca her 1000 dinleme, indirme, izleme gibi durumlar için bir bütçe belirlenir ve sayı katlandıkça ödenecek rakam artar. Daha yüksek dinleyici kitlesine sahip kanallar daha fazla bütçe talep edebilir.

Türkiye’de podcast sponsorluk piyasası oturmuş durumda değildir. Gerçekçi örnekleme üzerinden giderek herkes için faydalı olmaya çalışacağım. Belirteceğim sponsorluk bütçeleri sadece yayın öncesi – ortası – sonu reklamları için geçerli olacaktır.

  • 15 saniyelik Yayın Önü Reklamı, 1000 BGBM (dinleme) başına yaklaşık 40 TL tutarındadır.
  • 60 saniyelik Yayın Ortası Reklamı, 1000 BGBM (dinleme) başına yaklaşık 100 TL tutarındadır.
  • 15-20 saniyelik Yayın Sonu Reklamı, 1000 BGBM (dinleme) başına yaklaşık 15 TL tutarındadır.

Dolayısıyla eğer 10.000 izleme rakamına ulaşan bir yayınınız olursa yayın önü için 400 TL, yayın ortası için 1000 TL, yayın sonu için 150 TL kazanma şansınız olur. Belirttiğim rakamların sadece bir adet podcast yayınının 10.000 izlemeye geldiğinde tahsil edileceğini unutmayın. Ne kadar çok sayıda nitelikli yayın yapabilirseniz, reklam geliriniz de artacaktır.

Markalar genellikle podcastin yayın tarihinden itibaren en geç 4-6 hafta içerisinde ulaşılan rakam üzerinden ödemelerini gerçekleştirirler. Yani izleme sayınızın geçerliliği yayından sonra 4-6 hafta geçtiğindeki veriniz olmalıdır.

 

İkinci model ise edinme başına talep edilecek bütçedir. Sponsorun hedeflerine göre değişkenlik gösterir. Podcast üzerinden erişilen kesimin oluşturduğu form veya satış satısına ulaşıldığında ödeme gerçekleşir. Edinme başına olan sponsorluklarda sadece komisyon bazlı veya ürün-hizmet sunarak anlaşmalar gerçekleşebilir. Büyüyen ve etkileşimi yüksek kanallarda uygulandığı görülmektedir. Affiliate marketing dediğimiz satış başı pay almak ikinci modelde değerlendirilebilir.

Podcast sponsorlukları için iki modelin birleştirildiği hibrit bütçeleme yöntemi de kullanılabilir. Bir yayıncı hem dinlenme başına belli bir bütçeyi hak eder hem de etkileşimler sonucunda bonuslara hak kazanabilir.

Tüm modellerde dikkat edilmesi gereken konu piyasa ortalamalarıdır. Hiçbir marka, piyasa ortalamalarının üzerinde bir bütçeyi gönül rahatlığı ile sağlamayı tercih etmez. Hiçbir yayıncı da piyasa ortalamalarının çok aşağısında olan bütçeleri kabul etmeye yanaşmaz. Doğal olarak piyasa koşulları ve markanın gözündeki değeriniz talep edeceğiniz bütçeyi belirler.

Sunduğunuz sponsorluk haklarının detayları bütçenizi ekleyecektir. Sunduğum sponsorluk hakları arasından birbiri ile kombin edilmiş paketler oluşturarak farklı sponsorluk bedelleri talep etmelisiniz.

 

Podcastlerde Sponsorluk Dışındaki Para Kazanma Modelleri Nelerdir?

Sponsorluk, podcastler için en ideal gelir kalemlerinden biri olsa da yayıncıların farklı seçenekler üzerinden para kazanabilmeleri mümkündür. Konumuz sponsorluk olduğundan, alt başlık olarak bütçe bölümünde yer veriyorum.

  • Premium İçerik Sunmak: Sadece ücretli abonelerin erişimine açık olacak özel podcast içeriklerin oluşturabilir ve duyurabilirsiniz. Premium içeriğiniz normal yayın içeriğinizden farklı olmalıdır. Özel konukla Soru-Cevap podcast bölümü, Podcastin video hali, podcastlerin reklamsız yayınlanması gibi seçenekleri uygulayabilirsiniz.
  • Bağış İstemek: En sevdikleri podcasti desteklemek için çok sayıda kişiden ufak rakamları bağış olabilir kabul edebilirsiniz. Bağış konusunu dilenmek gibi düşünmeyin. Eğer yapılan bağışların nereye harcanacağı konusunda şeffaf olursanız etik olarak bir sorunla karşılaşmazsınız.
  • Ürünlerinizi Satmak: Podcaste özel t-shirtler, şapkalar, anahtarlıklar, çıkartmalar, posterler vb. ürünler hazırlayıp satış yapabilirsiniz. İyzico gibi online ödeme araçlarını kullanarak kredi kartı ile ödeme alabilirsiniz.
  • Eğitim – Koçluk Vermek: Podcast içeriğiniz eğitici ise, kapsamlı eğitimlerinizi Udemy vb. platformdan satışa sunabilirsiniz. Ücretli online kurslar oluşturabilir, koçluk, danışmanlık verebilirsiniz.

 

Podcaste Sponsor Olan Markalar Nasıl Bulunur?

Yayınınıza sponsor olacak markaları araştırırken dört sorudan faydalanabilirsiniz.

1 – Hedef kitlenize ulaşmak isteyen markalar hangileridir?

2 – Hedef kitlenizin hoşuna giden markalar hangileri olabilir?

3 – Diğer podcastlere veya size yakın içeriklere sahip podcastlere hangi markalar sponsor olmuş?

4 – Kendi hayatınızda kullandığınız markalar arasında sponsor adayları olabilir mi?

Hedef kitlenizin sevdiği markalar ile onlara ulaşmak isteyen markalar denk düşüyorsa, sponsorluk şansınız da o kadar kuvvetli olacaktır. Benzer podcastlere sponsor olan markaları ikna etme ihtimaliniz daha kuvvetlidir. Konu podcast olduğunda, içerik sahibi sizsiniz. Sadece kendi hoşlandığınız konuları yayınlıyor ve benzer kitleler tarafından takip ediliyorsunuz. Doğal olarak kendi kullandığınız ürünleri veya hizmetleri sponsorluk için düşünebilirsiniz. Kitleniz, sizin kullandığınız markayı sıcak karşılayacaktır.

Kişisel olarak kullanmayı tercih etmeyeceğiniz veya tasvip etmediğiniz markalarla çalışmayın. Oluşturduğunuz içeriklerle uyumsuz olan markalarla görüşmeyin. İtibarı düşük markalarla ortaklığa gitmeyin.

Markaları belirlerken önce sektörleri tanımlayın. Daha sonra ilgili markaların rakiplerini de aday sponsorluk listenize ekleyebilirsiniz.

  

Podcaste Sponsor Olan Markalar ile Nasıl İletişim Kurulur?

Markaların dijital pazarlama ekipleri veya kurumsal iletişim yöneticileri ile temasa geçmeniz gereken isimlerdir. Mümkünse önce telefon ile şansınız deneyin ve ilgilenip ilgilenmeyeceklerini öğrenin. Devamında mail yöntemi ile tekliflerinizi özelleştirilmiş içeriklerinizle sunun. Hatırlatma yapmayı unutmayın.

Konu çok detaylı olduğundan aşağıdaki yazılarımı ayrıca incelemek isteyebilirsiniz.

 

Podcast Pazaryerleri ile Sponsor Bulunabilir mi?

Dünyada öne çıkan podcast influencer pazaryerleri, ajansları bulunmaktadır. İlgili mecralara üye olarak kanalınızın bilgilerini paylaşıyor ve potansiyel sponsorlara ulaşabiliyorsunuz. Yazıyı yazdığımda Türkiye’de podcastlerin listelendiği ve markaların sponsor olmak üzere iletişime geçebilecekleri bir pazaryeri bulunmuyordu veya ben farkına varamadım. Mayıs 2022 tarihinde T24’de bir yazı okudum, Podfresh diye bir girişimin kurucu ortağı yazmış. Takip etmekte fayda var. Bir ara “Podcasthane” adında bir girişimde bulunmuş, fazla zaman ayıramamam ve odağının sponsorluk olmaması sebebiyle kapatmak durumunda kalmıştım.

İlgili girişimde takibime aldığım Podcast Pazaryerlerini listeliyorum.

Podcorn (en beğendiğim platform), Gumball, AdvertiseCast, ACast, BuySellAds, Knit, Podbean

Pazaryerleri, sadece kendi mecralarında bulunduğunuz için gerçekleşecek anlaşma bedeli üzerinden komisyon alırlar. Markalar, pazaryerlerinden ulaşabildikleri için size sponsor olmayacaklar, ulaşabildiğiniz kitle sebebiyle sponsorlukları gerçekleştirecekler. Doğal olarak kendinizin iletişime geçip alabileceğiniz sponsorluklardan elde edeceğiniz gelir daha karlı olacaktır. Sponsorluğun maalesef kolay bir yöntemi bulunmaz.

 

Podcast Sponsorluk Dosyasında Neler Olmalıdır?

Talep edeceğiniz bütçe belirlendikten sonra sponsorluk dosyanız ile markalarla temasa geçebilirsiniz. Adına media kit, rate card gibi isimler verilse de aslında sponsorluk dosyasının varlık sebebi, markaların neden sponsor olması gerektiğini tarif eden teklifleri barındırmaktadır.

Podcast Sponsorluk Dosyasında Olması Gerekenler:

  • Podcast konularınız, yayın sıklığınız hakkında bilgi
  • Ulaştığınız kitlenin demografik verileri
  • Podcastin istatistiksel verileri
  • Podcast yayın mecralarınız
  • Podcast duyuru mecralarınız
  • Markalara sunduğunuz sponsorluk hakları
  • Sponsorluk hakları için talep ettiğiniz bütçe
  • İletişim bilgileriniz

Sponsorluk dosyanızda ayrıca geçmiş sponsorlarınıza ve yapmış olduğunuz anlaşma örneklerine de yer verebilirsiniz.

Sponsorluk dosyaları, içerisinde istatistiksel verileri de bulunduğundan aynı zamanda bir rapor görevi görür.

Sponsorluk dosyanızı, sunduğunuz hakları ve talep ettiğiniz bütçeyi değiştirerek her marka için baştan oluşturabilirsiniz.

Bir podcast için sponsorluk dosyası hazırlanıyorsa yaratıcı içerikler üretebilirsiniz. Örneğin dosyanın podcast versiyonu yani sesli hali oluşturulabilir. Hem podcastin kısa tanıtımını yaparsınız hem de marka temsilcilerinin size hakim olmasını sağlayabilirsiniz. Eğer çok başarılı olacağına inanmıyorsanız, sesli dosya ile uğraşmayın.

Sponsorluk dosyası için ayrıntılı rehbere sponsorlukdosyasi.com üzerinden erişebilirsiniz.

 

Podcast Sponsorluk Sözleşmelerinde Nelere Dikkat Edilmelidir?

Podcast sponsorluk sözleşmesinde temel kurallara, münhasırlık hakkının olup olmamasına, sponsora sunduğunuz haklara, sponsorluk bütçesine, ödeme planına özellikle dikkat etmek gerekir. Geri kalan tüm sözleşmelerde olduğu gibi taraflar, şartlar, fesih kuralları gibi başlıklar da yer alabilir.

Sponsorun size nakit ödeme yapacağını varsayarsak, sponsorluk anlaşması karşılığında alacağınız bütçe tam olarak belirtmelidir.

Anlaşmanın yürürlüğe gireceği tarih, sözleşme başlangıç ​​ve bitiş tarihleri, sunduğunuz hizmetler, teslimat tarihleri, anlaşmazlık durumu ve uzlaşma seçenekleri, ödeme planı, fikri mülkiyet hakları gibi konular sözleşmede açık olarak bulunmalıdır.

Sözleşmenin imzalanması, yasal olarak bağlayıcı olduğu anlamına gelir. Hem markanın hem de sizin sözleşme şartlarına uyacağınız kesinleşmiş olur. Söz uçar yazı kalır. Tüm sponsorlarınızla sözleşme imzalamanız sizi garanti altına alır.

Sözleşmeleri bir avukat eşliğinde hazırlamanız gerektiğini unutmayın.

 

Podcast Sponsorluk Raporu Nasıl Hazırlanır?

Sponsorluğun sonunda, başarılı olduğunuzu kanıtlamak ve mümkünse sponsorluğun yenilenmesi adına markalara rapor sunmanız avantaj sağlamaktadır.

  • Sağlamayı taahhüt ettiğiniz sponsorluk haklarının uygulandığına yönelik kanıtlar, çıktılar
  • Etkileşim metrikleri, istatistiksel bilgiler
  • Çekiliş – Kampanya katılımcı sayıları
  • Tanıtım ve duyuru faaliyetleri kapsamındaki paylaşımlarınız
  • Teşekkür metniniz ve yeni sponsorluk teklifiniz

Yalnızca mevcut sponsorlarınızla değil, aynı zamanda potansiyel sponsorlarınızla da paylaşabileceğiniz güncel verileri kapsamalıdır. Dijitalde olan her şey ölçülebildiğinden raporu hazırlarken zorlanmayacaksınız.

 

Sonuç Olarak

Podcastler 2000’li yılların başında hayatımıza girdi. Yüz binlerce podcast, iTunes, Spotify, YouTube, Google Podcasts gibi platformlar üzerinden aktif olarak takip ediliyor.

2021 yılında 1.3 milyar dolar seviyesinde gerçekleşen podcast reklamlar gelirlerinin, 2023 yılına kadar 2 milyar dolar seviyesini, 2025’te 3 milyar dolar seviyesini aşması bekleniyor. Dolayısıyla, kazanılacak çok fazla sponsorluk bütçesi var.

Bir podcast yayınlamak ve sürdürebilmek zor. İçerik oluşturmadan düzenlemeye kadar, önemli miktarda çaba söz konusu. Rekabet ettiğiniz kişiler sadece diğer podcast içerik üreticileri değil, dijital dünyadaki diğer reklam verenlerle çalışanlar insanları da kapsıyor.

Sponsor bulmak da kolay değil. Yazımda belirttiğim adımları uygulayarak, emek yoğun çalışmanızı gerçekleştirdikten sonra sponsor bulabilirsiniz. Tüm bu sıkı çalışmanın karşılığını rahatla alacaksınız.

 

Sorularınız veya görüşleriniz için iletişime geçebilirsiniz.

Bir sonraki yazımda görüşmek üzere…

 H. Alper Koç
Anasponsor Kurucu Ortağı