Sponsorluk anlaşmaları maddi veya ayni olarak gerçekleşebilir. Sponsor marka, her iki durum için de proje sahibine bir şekilde ödeme yapar veya katkı sağlar. Yazımda sponsorluk anlaşmalarındaki ödemelerin nasıl yapıldığından, ödeme koşullarından ve uygulanan pratiklerden bahsedeceğim.

 

Sponsorluk anlaşmalarında ödeme koşulları, tarafların ihtiyaçlarına ve hedeflerine göre şekillenir. Ödemeler, taraflar arasında yapılan müzakereler sonucunda kabul edilen şartlar doğrultusunda belirlenir. Bu şartlar, sponsorluk bedeli, ödeme takvimi ve ödeme yöntemi gibi unsurları içerir. Ödemeler, yapısı gereği tek seferlik veya aşamalı olarak gerçekleşebileceği gibi performansa dayanan değişkenlikleri de içerebilir. Tüm ödemelerin vadeli olarak gerçekleşme ihtimali de bulunur. Ödemeler tercihe göre havale, EFT, çek, nakit veya takas gibi yöntemlerle hayata geçebilir.

Sponsorluk ödemeleri, farklı ödeme yöntemlerinin bir kombinasyonunu kullanarak da gerçekleşebilir. Örneğin, nakit ödemenin bir kısmı anlaşmanın imzalandığı anda yapılırken, kalan kısım taksitler halinde ödenebilir. O halde biraz daha detaylandırayım.

 

Sponsorluk Anlaşmalarında Yaygın Olarak Kullanılan Ödeme Yöntemleri:

  • Nakit Ödeme
  • Taksitli Ödeme
  • Performansa Dayalı Ödeme
  • Ayni Ödemeler

 

1 – Nakit Ödemeler

Kurumun, sponsorluk bedelinin tamamını, anlaşmanın belirtilen zamanında nakit olarak ödemesidir. Nakit ödemeler, proje öncesinde, sırasında veya sonrasında gerçekleşebilir. Anlaşmanın büyüklüğüne göre maddi olan bedeller, çeşitli taksitlere de bölünebilir. Genellikle tek seferlik olarak gerçekleşir. Nakit ödemeler, ödeme sürecini basitleştiren ve hızlandıran bir seçenektir. Nakit olarak gerçekleşen ödemeler, markanın ödeme planına göre proje sahibine aktarılır. Türkiye’de pek çok marka, 2-3 ay gibi vadelerle çalışmayı tercih etmektedir.

Tek seferlik ödemenin uygulanması durumunda, sponsorluk bedeli anlaşmanın başlangıcında veya belirli bir tarihte tek seferde ödenir. Bu ödeme yöntemi, sponsorun tüm finansal taahhüdünü başlangıçta karşılamasını sağlar.

Nakit ödeme yönteminde, sponsorluk karşılığında ödenecek tutar sabittir. Taraflar, sponsorluk haklarının uygulanması adına toplam bedel üzerinde anlaşma sağlar ve bu rakam daha sonradan değiştirilmez. Sabit ödeme yöntemi, sponsorluk bütçesini daha önceden planlamak ve ödeme yükünü dağıtmak için kullanışlıdır.

 

2 – Taksitli Ödemeler

Sponsorluk bedelinin, anlaşmanın belirli bir süresi boyunca taksitler halinde ödenmesidir. Anlaşma kapsamına göre bütçeler; eşit, artan veya azalan taksitler şeklinde planlanabilir. Taksitli ödemeler aslında nakit ödemeler kümesinde yer alır.

Taksit seçenekleri daha çok, yüksek bütçeli projeler esnasında uygulanır ve markaya ödeme kolaylığı sağlanmış olunur. Sıcak paraya acil ihtiyacı olan proje sahipleri, taksitli ödemeleri ilk aşamada tercih etmez veya talep ettikleri toplam sponsorluk bedelini biraz daha yukarıya çekebilir.

Taksitler aylık, dönemlik veya yıllık olarak planlanabilir. Taksitler düzenli veya düzensiz aralıklarla gerçekleşebilir. Genellikle çok yıllık sponsorluk anlaşmalarında uygulanır. Yıllık taksitlendirilen sponsorluk anlaşmalarının çoğunda enflasyon oranı da dikkate alınır.

Taksitli ödemeler, yapısı gereği zaten vadeli ödemelerdir. Dolayısıyla her bir taksit tutarının ödemesi için ayrıca vadelendirme yapılmasına gerek kalmaz.

Etkinlik bazlı sponsorluk anlaşmalarında taksitli ödeme uygulanacaksa, genellikle bu taksitler ikiye veya üçe ayrılır. Etkinlik öncesinde bir kısmı (çoğunlukla yarısı), etkinlik sırasında veya sonrasında kalanı şeklinde uygulanabilir.  Aynı durum sinema filmi sponsorlukları için; çekim öncesinde, çekim sonrasında ve vizyon öncesinde şeklinde üçe ayrılabilir. Örnekleri artırmak mümkündür.

 

3 – Performansa Dayalı Ödemeler

Bazı sponsorluk anlaşmalarında, ödemeler belirli performans metrikleri veya hedeflere bağlı olarak yapılır. Bir nevi bonus maddeleridir. Hedeflere veya kilometre taşlarına ulaşılması durumunda ek ödemelerin yapılması şeklinde uygulanır.

Performansa dayalı hedefler, ölçülebilir başarı kriterlerinden oluşur. Örneğin, bir spor kulübüne sponsor olan marka, kulübün şampiyon olması durumunda ek bütçeyi ödemeyi taahhüt edebilir. Bir sporcunun olimpiyat vizesi alması durumu, bir sinema filminin gişede 500.000’den fazla izlenme elde etmesi, bir YouTube videosunun belirlenmiş bir sayıdan daha çok beğeni veya yorum alması gibi çok sayıda örnek verilebilir. Hedeflere ulaşılmadığında bütçe, markanın kasasında kalır.

Performans bonuslarını içeren ödeme koşulları hem markayı hem de proje sahibini korur. Marka açısından yaklaştığımızda, toplam ödeme tutarında potansiyel bir düşme şansı olur. Aynı şekilde, proje sahibi ek bütçeye ulaşmak adına motive olur ve hedeflere ulaşması durumunda ödüllendirilir. Bu tür ödemeler, sponsorluğun gerçekleşen başarıya göre değerlendirilmesini sağlar.

 

4 – Ayni Ödemeler

Ayni olan anlaşmalar, maddi olmayan tüm sponsorluk ödemelerini kapsar. Markalar, sponsorluk anlaşmasında nakit ödemeler yerine, ürün veya hizmet sağlayarak ödemeyi gerçekleştirir. Örneğin, bir inşaat firması, maddi bir ödeme yapmak yerine, sahibi olduğu bir konutun tapusunu sponsorluk karşılığında proje sahibine aktarabilir. Bu yöntem, her iki tarafın da kaynaklarını ve becerilerini paylaşarak ortak bir değer yaratmasını sağlar. Bir nevi takas anlaşmasıdır.

Ayni ödemeler, sponsorun sunduğu ürün veya hizmetlerin değeriyle sponsorluk bedelinin denk olduğu durumlarda gerçekleşir. Konu hakkında “Ayni Sponsorluklar Ne Kadar Değerli?” başlıklı yazımı inceleyebilirsiniz.

Ayni ödemelerin sadece ürün veya hizmet odaklı olması gerekmez. Bazen maddi karşılık değerinde bir puan, kupon, ücretsiz kullanım hakkı, kripto varlık, tatil vb. imkanlar da sağlanabilir.

 

Sonuç Olarak

Her bir ödeme seçeneği, sponsorun bütçesine, ödeme süresine ve türüne göre değerlendirilir. Sponsorluk anlaşmalarında en uygun ödeme seçeneği belirlenir. Anlaşma sürecinde tarafların ödeme koşullarını ve seçeneklerini açıkça belirlemesi ve yazılı olarak sözleşmeye dahil etmesi önemlidir. Sponsorluk ödemeleri, sponsorluk aşamalarının belki de son noktasıdır. Doğru projelere kararında bütçelerle sponsorluk yapılması en büyük dileğimdir.

Sonraki yazılarımda görüşmek üzere…

H. Alper Koç
Anasponsor Kurucu Ortağı

 

Bizimle iletişime geçin!